Rozmawiamy z Elisabettą Falcetti, dyrektor Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR) na Polskę i kraje bałtyckie, o tym, na co mogą liczyć polskie firmy i instytucje przy realizacji inwestycji w sektorze energetycznym i tych ograniczających wykorzystanie węgla w gospodarce.
- Pod koniec września 130 organizacji klimatycznych zaapelowało do Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju o zaprzestanie finansowania inwestycji w gaz.
- To paliwo jest istotne dla wielu elektrowni i elektrociepłowni w Polsce. Gaz długo będzie surowcem stabilizującym prace całego sektora i tego typu inwestycje będą u nas jeszcze przez dłuższy czas niezbędne.
- Elisabetta Falcetti z EBOR wyjaśnia, z jakimi inwestycjami jest tej instytucji po drodze i na co liczyć mogą polscy przedsiębiorcy.
Polska energetyka częściowo opiera się na gazie ziemnym. Jak EBOR zamierza wspierać inwestycje związane z gazem ziemnym? Czy istnieje ryzyko, że nie będziecie finansować tego typu inwestycji?
– Aktualna strategia EBOR dla sektora energetycznego oraz podejście banku do paliw kopalnych znacząco ograniczają inwestycje w paliwa kopalne, odzwierciedlając obawy klimatyczne i środowiskowe związane z ich wykorzystaniem. Oczywiście w wyjątkowych przypadkach może istnieć możliwość wykorzystania gazu ziemnego jako paliwa przejściowego. Gaz może pomóc Polsce w odejściu od węgla na rzecz zielonej i niskoemisyjnej gospodarki.
Jednakże każdy taki wniosek dotyczący finansowania gazowych przedsięwzięć jest dokładnie oceniany pod kątem tego, czy jest to faktycznie jedyna ścieżka wykluczająca wykorzystanie węgla i czy obrana ścieżka jest na pewno najkrótszą z możliwych.
Wszelkie rozważane przez nas inwestycje zależą od tego, czy klienci zobowiążą się do realizacji solidnych i ambitnych planów dekarbonizacji. Projekty – poza tym, że muszą być zaakceptowane przez bank – muszą być zgodne z wytycznymi Porozumień paryskich, dostosowane do konkluzji BAT i podlegać szczegółowej ocenie ryzyka osierocenia aktywów.
Dekarbonizacja ciepłownictwa wielkim wyzwaniem. Kolejny etap – elektryfikacja transportu
Jak EBOR przygotowuje się na kolejne etapy transformacji energetycznej w Polsce?
– Cieszą nas ambitniejsze cele wyznaczone w proponowanej aktualizacji dokumentu o strategii energetycznej Polski. Jesteśmy gotowi wspierać projekty oparte na energii odnawialnej, które realizowane są szybciej i na większą skalę, niż pierwotnie można było zakładać. Jesteśmy dumni z naszego wkładu w pierwszą morską farmę wiatrową na Bałtyku – Baltic Power.
Jesteśmy również gotowi inwestować w infrastrukturę towarzyszącą – od inwestycji sieciowych, po rozwiązania w zakresie magazynowania.
Kolejnym dużym wyzwaniem dla Polski będą dekarbonizacja ciepłownictwa i elektryfikacja transportu. Polska ma potencjał, aby stać się znaczącym hubem kompetencyjnym w sektorze pojazdów elektrycznych i innych technologii, takich jak pompy ciepła.
Z czym według pani poradzić będą musiały sobie firmy przemysłu energochłonnego w naszym kraju?
– Jeśli chcemy wspierać przejście na zieloną gospodarkę w Polsce, nie możemy ignorować sytuacji sektorów energochłonnych i tych, w których emisje są trudne do ograniczenia. Firmy z tych sektorów muszą stworzyć solidne plany dekarbonizacji i podjąć konkretne kroki w celu dekarbonizacji swojej działalności. One nie tylko muszą być zgodne z dyrektywami UE. Te plany muszą być bardziej ambitne od tych już przyjętych przez konkurencję. Aspekty ekologiczne mają kluczowe znaczenie dla utrzymania konkurencyjności polskich firm w międzynarodowym łańcuchu dostaw. Wymaga to nie tylko inwestycji, ale także poszukiwania i przyjmowania nowych rozwiązań i praktyk, które przeniosą je na bardziej ekologiczny model działania. Właśnie to może zapewnić EBOR. Współpracujemy z naszymi klientami, aby nie tylko pomóc im zaspokoić ich potrzeby finansowe, ale także zapewnić doradztwo i pomoc techniczną w zakresie praktyk, które mogą zmienić ich firmy.
Duży może więcej. Finansowanie pomimo zniekształceń na rynku
Dlaczego EBOR jest lepszym rozwiązaniem dla firm niż współpraca z bankami komercyjnymi?
– EBOR współpracuje z bankami komercyjnymi i firmy mogą skorzystać na tej współpracy. Wyjątkowość EBOR polega na tym, że potrafimy łączyć nasz kapitał z kapitałem prywatnym tak, by zapewnić finansowanie na odpowiednim poziomie. Dodajemy do tego swoją pomoc doradczą, której firmy często potrzebują, a której często nie mogą uzyskać na rynku. Współpracujemy również z władzami nad poprawą otoczenia regulacyjnego.
Wyróżnia nas także przewidywalność. Jesteśmy międzynarodową organizacją, a to daje nam możliwość wspierania naszych klientów bez względu na cykl gospodarczy czy chwilowe zniekształcenia rynku. To daje poczucie komfortu naszym partnerom przy przygotowywaniu średnio- i długoterminowych planów inwestycyjnych.