We wtorek, 16 bm. Rada Ministrów przyjęła „czternastkę” w wysokości minimalnej emerytury jako stałe świadczenie, ale nie dla wszystkich emerytów w Polsce.
Pierwsza 14. emerytura została wypłacona w 2021 roku i miała charakter jednorazowy. Z powodu wysokiej inflacji, rząd zdecydował o podobnej wypłacie pomocowej dla seniorów również rok później, aby w 2023 poinformować, że to świadczenie będzie miało charakter stały.
Rząd może przyznać wyższą kwotę niż najniższa emerytura
Zdaniem premiera Mateusza Morawieckiego jest to wyraz „solidarności międzypokoleniowej”. Seniorzy, w sposób szczególny, mogą liczyć na wsparcie rządu . Zbliżają się wybory parlamentarne, a emeryci i renciści, to grupa społeczna – jak wykazały badania – w większości popierająca koalicję prawicową.
Zgodnie z rządowym projektem ustawy 14. emerytura będzie przysługiwać osobom uprawnionym w wysokości: kwoty najniższej emerytury, obowiązującej od dnia 1 marca roku. W tym roku jest to 1588,44 zł i to bez podatku, ale z odliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne ( 9 proc.), czyli na rękę wyniesie 1445,48 zł.
Progi dochodowe nie zostały zwaloryzowane
W projekcie przewidziano możliwość określenia wyższej kwoty 14. emerytury. Rada Ministrów, nie później niż do dnia 31 października danego roku, poprzez rozporządzenie, będzie mogła określić wyższą kwotę kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego, niż kwota najniższej emerytury.
Przepisy będą stosowane do emerytur i rent w systemie powszechnym, rolników, służb mundurowych, emerytur pomostowych, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, rent socjalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, rodzicielskich świadczeń uzupełniających, świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych oraz rent inwalidów wojennych i wojskowych.
Podobnie jak w latach 2021-2022 wobec „czternastki” będzie wprowadzony mechanizm „złotówka za złotówkę”. Oznacza to, że świadczenie w wysokości najniższej emerytury otrzymają osoby, których wysokość emerytury nie przekracza 2,9 tys. zł. Taki sam limit obowiązywał w ubiegłym roku. Ten próg dochodowy nie został zwaloryzowany, co nie znaczy, że w trakcie prac w parlamencie nie będzie zmieniony. Tymczasem w marcu br. świadczenia emerytalno-rentowe zostały podwyższone o wskaźnik 114,8 proc.
W przypadku osób, których wysokość emerytury lub renty przekracza 2,9 tys. zł, dodatkowe świadczenie będzie wypłacone w kwocie najniższej emerytury, ale pomniejszonej o różnicę między wysokością emerytury lub renty a kwotą 2,9 tys. zł . Przykładowo, jeśli emeryt otrzymuje miesięcznie 3400 zł, jego 14. emerytura wyniesie 1088,44 zł. Można to więc uprościć w taki sposób, że wszystkie osoby, którym przysługuje prawo do emerytury, a otrzymują miesięcznie poniżej 4488,44 zł, dostaną dodatkowe świadczenie w proporcjonalnej wysokości. W projekcie ustawy zaproponowano, by kwota 14. emerytury wynosiła co najmniej 50 zł. Jeżeli kwota kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego będzie niższa, niż 50 zł, świadczenie to nie będzie przyznawane.
Kto z wojskowych może liczyć na częściową „czternastkę”?
Te zasady przewidują, że nie wszyscy byli żołnierze i funkcjonariuszy z wysługą co najmniej 15-letnią mogą liczyć na „czternastkę”. Z danych uzyskanych w ubiegłym roku z MON i po uwzględnieniu tegorocznego wskaźnika waloryzacji ( o 14,8 proc.) wynika, że na częściową 14. emeryturę może liczyć większość żołnierzy z korpusu szeregowych zawodowych (średnie świadczenie wynosi ok. 3138 zł brutto) oraz podoficerów zawodowych ( przeciętnie 3560 zł), a także połowa chorążych ( 4714 zł) oraz mniejszość oficerów młodszych ( 4991 zł). W sumie stała częściowa „czternastka” będzie przysługiwała nie więcej niż połowie emerytów wojskowych spośród ok. 112 tys. żołnierzy zarejestrowanych w wojskowych biurach emerytalnych na koniec września 2022 r. (średnia kwota to 5405 zł).
Tego ograniczenia ze względu na dochód nie ma w przypadku „trzynastki” wypłacanej od 2019 r. w kwietniu. W tym roku wyniosła ona tyle ile minimalna emerytura, czyli 1588,44 zł. To wzrost o 250 zł, względem 2022 r. z uwagi na wysoką inflację. Dodatkowe świadczenie trafiło do 9,8 mln seniorów.
W projekcie ustawy zaproponowano także, by przyznanie kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego następowało z urzędu na podstawie decyzji. Rada Ministrów ma określić, nie później niż do dnia 31 października, w drodze rozporządzenia, miesiąc wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego w danym roku.
Koszt 14. emerytury w 2023 r. wyniesie 11,6 mld zł, a w 2026 wzrośnie do 13,1 mld zł. R.Ch.
(Portal Mundurowy)
