W sobotę w Warszawie odbyło się podpisanie umowy o wzmocnionej współpracy obronnej (EDCA) pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi.
Umowę podpisali w obecności prezydenta Andrzeja Dudy minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak i sekretarz stanu USA Mike Pompeo. Według MON jest to umowa o „trwałej” obecności wojsk USA w Polsce.
Jak podaje PAP, Mariusz Błaszczak powiedział, w jakich przypadkach amerykańscy żołnierze będą podlegać polskiemu prawu. Przed podpisaniem umowy sprawa ta budziła duże kontrowersje – portal Onet pisał, że żołnierze USA w Polsce nie będą mogli być zatrzymani przez polskie służby, amerykańskie bazy otrzymają eksterytorialny status, a Polska zapłaci za budowę infrastruktury wojskowej dla Amerykanów. Błaszczak wówczas dementował „doniesienia medialne” bez konkretyzowania, które z nich są nieprawdziwe. Z dzisiejszych słów szefa MON wynika, że żołnierze USA będą podlegać polskiej jurysdykcji tylko w niektórych przypadkach – takich, które zostaną uznane za ważne i nie doszło do nich w trakcie służby.
Amerykańskie obiekty nie będą eksterytorialne, ale, jak podał MON, Polska „zapewni bezpłatne zakwaterowanie, wyżywienie, corocznie określane ilości paliwa, a także wybrane elementy wsparcia w magazynowaniu sprzętu i uzbrojenia oraz obsłudze wykorzystywanej infrastruktury”. Koszt tych działań oszacowano na około 500 mln złotych rocznie. Jak wcześniej zapowiadano, w Polsce w październiku br. stworzone zostanie Wysunięte Dowództwo V. Korpusu USA.
Umowa zakłada również możliwość dalszego zwiększania obecności sił zbrojnych USA w Polsce oraz organizację większych niż dotychczas ćwiczeń wojskowych armii amerykańskiej. Polska zapewni infrastrukturę wojskową, która w razie ewentualnego zagrożenia umożliwi natychmiastowy przerzut do naszego kraju dodatkowych sił USA, tak by w sumie liczba żołnierzy USA w Polsce sięgnęła 20 tysięcy.
Jak twierdził Mariusz Błaszczak, „wynegocjowaliśmy znacznie więcej niż początkowo zakładaliśmy”.
MON podał również do wiadomości następujące lokalizacje amerykańskich oddziałów:
Poznań – siedziba Wysuniętego Dowództwa Dywizyjnego oraz grupy wsparcia na teatrze Sił Lądowych Stanów Zjednoczonych.
Drawsko Pomorskie – główna siedziba Centrum Szkolenia Bojowego do wspólnego wykorzystania przez Siły Zbrojne Polski i Stanów Zjednoczonych.
Wrocław-Strachowice – siedziba bazy lotniczej załadunkowo-rozładunkowej Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych.
Łask – siedziba eskadry zdalnie sterowanych statków powietrznych Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych.
Powidz – siedziba lotniczej brygady bojowej, batalionu bojowego wsparcia logistycznego oraz obiektu sił specjalnych
Lubliniec – obiekt sił specjalnych
Żagań/Świętoszów – pancerna brygadowa grupa bojowa.
