26 sierpnia brytyjski dziennik The Times jako pierwszy poinformował o przeciekach z opracowywanego właśnie kolejnego, pięcioletniego przeglądu strategii obrony i bezpieczeństwa (Strategic Defence and Security Review, SDSR), który zostanie opublikowany w listopadzie br.
Wynika z nich, że ministerstwo obrony Wielkiej Brytanii rozważa zamówienie tylko 70 ze z 138 planowanych pierwotnie samolotów krótkiego startu i pionowego lądowania Lockheed Martin F-35B Lightning II. Co ciekawe, jeszcze w listopadzie 2019 dowództwo sił zbrojnych określało liczbę 70 samolotów jako minimum.
Z deklarowanej puli 138 samolotów (zatwierdzonej w SDSR w 2015), zamówionych zostało dotąd 48 egzemplarzy z dostawami do końca 2025 za łączną równowartość 9,1 mld GBP (44,7 mld zł), a z kosztami infrastrukturalnymi 18,425 mld GBP (90,6 mld zł). Wcześniej, 26 czerwca br. brytyjski Krajowy Urząd Kontroli NAO (National Audit Office) opublikował 57-stronicowy raport na temat postępów realizacji programu wdrażania lotniskowców typu Queen Elizabeth. Wynika z niego, że dotąd odebrano 18 samolotów F-35B (z czego 5 pozostaje jeszcze w USA) z dotychczasowymi, łącznymi kosztami wdrożenia ok. 6 mld GBP (29,5 mld zł). W poprzednim raporcie NAO z 2017 stwierdzono, że koszty wdrożenia tych samolotów wzrosły o 15% (Gotowość operacyjna brytyjskich F-35B, 2019-01-11).
Samoloty mają służyć w eskadrach królewskich wojsk lotniczych (Royal Air Force, RAF) i królewskiej marynarki wojennej (Royal Navy). Pierwsze z nich z 617. Eskadry RAF Dambusters ogłosiły wstępną gotowość operacyjną 10 stycznia 2019, wzięły udział w operacji poza granicami kraju (nad Syrią) w maju 2019 i rozpoczęły działania z pokładu lotniskowca HMS Queen Elizabeth (R08) w październiku 2019 (Debiut brytyjskich F-35B, 2019-06-26; Brytyjskie F-35B na Queen Elizabeth, 2019-10-15).
Analiza
Jest to kolejny przeciek dotyczący ewentualnych cięć w siłach zbrojnych, w dwa dni po ujawnieniu, że w resorcie obrony omawiana jest kwestia całkowitego wycofania 227 czołgów FV4034 Challenger 2 oraz części z 388 bojowych wozów piechoty FV510 Warrior. Należy jednak podkreślić, że to na razie tylko propozycje (Wielka Brytania rozważa wycofanie czołgów, 2020-08-25).
Niemniej, ewentualna redukcja zamówienia amerykańskich samolotów bojowych mogłaby pozytywnie wpłynąć na program wielozadaniowego samolotu 6. generacji Tempest, będącego wspólnym projektem Wielkiej Brytanii, Szwecji i Włoch, ujawniony po raz pierwszy w lipcu 2018. Nowy samolot rozpocząłby zastępowanie Eurofighter Typhoon FGR4 w latach 2040. (Partnerstwo Rolls-Royce z Reaction Engines, 2020-08-23).
Uzyskanie dodatkowych funduszy mogłyby przyspieszyć również prace nad bojowym, bezzałogowego statku latającego (bbsl) LANCA Lighweight Affordable Novel Combat Aircraft) w ramach koncepcji tzw. lojalnego skrzydłowego (Loyal Wingman). Prace, ujawnione w lipcu ub. r. zakładają, że przyszłe bbsl będą współpracować m.in. z F-35B (Lojalny skrzydłowy dla F-35B, 2019-07-23).
MILMAG.PL
