W poniedziałek Ministerstwo Obrony Narodowej opublikowało treść umowy o wzmocnionej współpracy obronnej między Polską a USA, która została podpisana w sobotę w Warszawie.
Umowa stanowi uzupełnienie porozumienia NATO SOFA, dotyczącej statusu wszystkich sojuszników. Określa także szczegółowo status oraz warunki pobytu sił zbrojnych USA, m.in. członków sił zbrojnych, personelu cywilnego, a także członków ich rodzin na terytorium Polski. Test dokumentu został opublikowany w poniedziałek przez Ministerstwo Obrony Narodowej.
Uregulowane zostały w niej kwestie związane m.in. z korzystaniem przez armię USA z polskich obiektów i terenów, wjazdu i pobytu, wsparcia logistycznego, jurysdykcji karnej, podatków oraz ochronyśrodowiska .
Umowa zastąpi, z chwilą wejścia w życie, umowę o statusie sił zbrojnych USA na terytorium Rzeczpospolitej z 2009 r. (SOFA) oraz międzyrządowe porozumienie o współpracy z lipca 2015 roku.
Jak pisaliśmy , umowę podpisali w obecności prezydenta Andrzeja Dudy minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak i sekretarz stanu USA Mike Pompeo. Według MON jest to umowa o „trwałej” obecności wojsk USA w Polsce.
Umowa określa w jakich przypadkach amerykańscy żołnierze będą podlegać polskiemu prawu. Przed podpisaniem umowy sprawa ta budziła duże kontrowersje – portal Onet pisał, że żołnierze USA w Polsce nie będą mogli być zatrzymani przez polskie służby, amerykańskie bazy otrzymają eksterytorialny status, a Polska zapłaci za budowę infrastruktury wojskowej dla Amerykanów. Błaszczak wówczas dementował „doniesienia medialne” bez konkretyzowania, które z nich są nieprawdziwe. Umowa przewiduje, że żołnierze USA będą podlegać polskiej jurysdykcji tylko w niektórych przypadkach – takich, które zostaną uznane za ważne i nie doszło do nich w trakcie służby.
Amerykańskie obiekty nie będą eksterytorialne, lecz Polska zapewni bezpłatne zakwaterowanie, wyżywienie, corocznie określane ilości paliwa, a także wybrane elementy wsparcia w magazynowaniu sprzętu i uzbrojenia oraz obsłudze wykorzystywanej infrastruktury.
Resort obrony zapowiadał wcześniej, że w Polsce w październiku br. stworzone zostanie Wysunięte Dowództwo V. Korpusu USA.
Umowa zakłada również możliwość dalszego zwiększania obecności sił zbrojnych USA w Polsce oraz organizację większych niż dotychczas ćwiczeń wojskowych armii amerykańskiej. Polska zapewni infrastrukturę wojskową, która w razie ewentualnego zagrożenia umożliwi natychmiastowy przerzut do naszego kraju dodatkowych sił USA, tak by w sumie liczba żołnierzy USA w Polsce sięgnęła 20 tysięcy.
W jednym z aneksów do umowy określono, w których jednostkach będą stacjonowali amerykańscy wojskowi.
gov.pl / Kresy.pl