W rozmowie z „Rzeczpospolitą” Antanas Valionis, dyplomata litewski wiele lat związany z Polską, twierdzi, że scenariusz opuszczenia przez Polskę Unii Europejskiej jest realny. Jak zaznacza: „byłoby to niedobre dla Litwy”.
– Polska rządzona przez PiS powoli zmierza w stronę niedemokratyczną, co zaczęło się od przejęcia Trybunału Konstytucyjnego, a teraz to widać po przygotowaniach do wyborów prezydenckich – ocenia Valionis w rozmowie z dziennikiem.
Jak podkreśla, „ideologia partii rządzącej może doprowadzić w dłuższej perspektywie do Polexitu”, niezależnie od tego, że większość Polaków deklaruje chęć członkowstwa w Unii Europejskiej.
– Polski nikt nie wyrzuci, Bruksela nie ma takich mechanizmów. Ale UE to wspólnota nie tylko interesów, ale i wartości. I na dłuższą metę różnice w podejściu do wartości mogą skłonić Polaków do opuszczenia Unii. O ile mi wiadomo, nowa Komisja Europejska zamierza organizować dyskusję o przyszłości UE, coś podobnego do konwentu z lat 2002-2003, który przygotował projekt konstytucji Europy. Wtedy może się pojawić pomysł wpisania artykułu o usunięciu ze wspólnoty państw łamiących prawo unijne – dodaje w rozmowie z „Rzeczpospolitą”.
Dyplomata przestrzegał przed takim scenariuszem również na antenie litewskiej telewizji TV3 na co zareagowała ambasada Polski w Wilnie.
„Z przykrością odnotowaliśmy niesprawiedliwą i jednostronną wypowiedź byłego ministra spraw zagranicznych Litwy Antanasa Valionisa, który w nagraniu wideo na stronie TV3 sugerował, że Polska może wyjść z UE. Uważamy, że takie wypowiedzi prowadzą do wbijania klina pomiędzy strategiczne partnerstwo Polski i Litwy i działają na korzyść tych podmiotów, które widzą pożytki w podziałach między członkami UE i NATO” –napisano w komunikacie na Facebooku polskiej placówki dyplomatycznej.
Jak zaznaczono, „wypowiedź pana Valionisa oparta jest na błędnych interpretacjach i przeinaczaniu faktów. Fakty są tymczasem następujące: Polska jest pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej i aktywnie uczestniczy w dyskusjach nad reformą wspólnoty i zwiększeniem skuteczności jej działań, z poszanowaniem narodowej specyfiki”.
Antanas Valionis był jednym z najdłużej urzędujących ministrów spraw zagranicznych Litwy (pełnił tę funkcję w latach 2000-2006, w paru rządach, centrowym i lewicowych). Wcześniej – od lipca 1994 do listopada 2000 – był ambasadorem w Warszawie, przed karierą dyplomatyczną robił doktorat na Uniwersytecie Warszawskim. Teraz jest emerytowanym dyplomatą, a jego opinie nie są tożsame z oficjalnym stanowiskiem władz Litwy.
