Po prawie dwóch latach starań Stany Zjednoczone zgodziły się sprzedać Polsce uzbrojenie strategiczne do F-16.
Dostawa rakietowych pocisków manewrujących dalekiego zasięgu AGM-158 JASSM (Joint Air-to-Surface Standoff Missile) pozwalających polskim F-16 razić cele naziemne nie jest jeszcze przesądzona. Na razie Departament Stanu USA poinformował jedynie, że „postanowił zaaprobować” ewentualną sprzedaż Polsce pocisków manewrujących oraz zgodził się na plany modernizacji polskich samolotów. Łączna wartość kontraktu ma wynieść 500 mln dolarów. Nie wiadomo jeszcze, kiedy projekt miałby zostać sfinalizowany. Trzeba tu bowiem brać pod uwagę nie tylko czas dostawy rakiet, ale też okres przezbrojenia samolotów oraz szkoleń załóg.
Jak poinformował amerykański resort dyplomacji, Agencja ds. Współpracy Obronnej dostarczyła już wymagany certyfikat i 17 września powiadomiła Kongres USA o ewentualnej sprzedaży. „Proponowana sprzedaż przyczyni się do realizacji celów polityki zagranicznej i bezpieczeństwa narodowego USA, poprzez pomoc w poprawie bezpieczeństwa sojusznika w NATO. Polska jest istotną siłą stabilności politycznej i postępu ekonomicznego w Europie Środkowej” – napisał w swoim stanowisku Departament Stanu. Jak wyjaśniono, Polska wykorzysta ulepszony potencjał jako środek do odstraszania regionalnych zagrożeń i wzmocnienia własnych możliwości obronnych.
Taka aprobata oznacza, że w końcu będą mogły być zrealizowane plany resortu obrony mówiące o dozbrojeniu jastrzębi. O zamiarze zakupu rakietowych pocisków manewrujących dalekiego zasięgu Ministerstwo Obrony Narodowej informowało jeszcze pod koniec 2012 roku, przedstawiając 10-letni plan modernizacji armii. Pociski te są produkowane przez koncern Lockheed Martin, ale zgodę na eksport broni określanej jako strategiczna, a do tego rodzaju należą rakiety JASSM, muszą wydać administracja USA i Kongres.
Rakiety zasadniczo zwiększyłyby zdolność rażenia celów przez polskie samoloty F-16, gdyż ich zasięg wynosi 370 kilometrów. Pociski, które obecnie są w wyposażeniu jastrzębi, mogą razić cele oddalone tylko do 70 kilometrów. Nowe uzbrojenie polskich F-16 byłoby bronią z najwyższej półki. Wprawdzie pociski JASSM wchodzą stopniowo do uzbrojenia samolotów amerykańskich już od 2009 roku, ale Lockheed Martin dopiero pracuje nad ich lepszą wersją, o zasięgu ponad tysiąca kilometrów. Stąd też Amerykanie mocno limitują dostęp do tak zaawansowanej broni. Wcześniej zgodę na zakup AMG-158 otrzymały Australia i Finlandia. AMG-158 to ważąca tonę zaawansowana rakieta manewrująca, operująca na niskim pułapie, która umożliwia trafienie w cel z dużą dokładnością. Pocisk jest też trudno wykrywalny przez radary, co mocno utrudnia jego zestrzelenie.
Arcin Austyn
