IBRiS zapytał ankietowanych o skłonność zagłosowania na każde z ugrupowań, określając szanse na to w skali 1-5, gdzie 1 to „nie ma szans’, a 5 to „bardzo duża szansa”. Dzięki temu wszystkim siłom politycznym zmierzono ich potencjały, tzw. sufity i podłogi poparcia.
Aktualny potencjał ugrupowań to odpowiedzi 4 5. To wyborcy, którzy gotowi są na nie zagłosować. Nie oznacza to aktualnego poziomu ich poparcia, bo gotowość głosowania może dotyczyć więcej niż jednego ugrupowania.
Z kolei całkowity zasięg ugrupowań to odpowiedzi 3 4 5. To także ci, którzy nie wykluczają ich poparcia. Ten wskaźnik wyznacza szacowany maksymalny wynik możliwy do osiągnięcia przez dane ugrupowanie.
Największym aktualnym potencjałem dysponuje Prawo i Sprawiedliwość . To 32,2 proc. poparcia. Dodatkowo 8,3 proc. ma do formacji Jarosława Kaczyńskiego neutralny stosunek. Oznacza to, że całkowity zasięg PiS wynosi 40,5 proc.
Jednak dużo większym rezerwuarem poparcia dysponuje Koalicja Obywatelska . Na ugrupowanie Donalda Tuska skłonne jest zagłosować 31,4 proc. ankietowanych. Neutralne zdanie ma o nim 17,6 proc. W związku z tym „sufit” poparcia KO wynosi aż 49 proc.
Możliwość oddania głosu na Lewicę zadeklarowało 21 proc. ankietowanych. Kolejne 20,2 proc. nie wykluczyło takiej możliwości. Dlatego „sufit” poparcia dla połączonych ugrupowań Włodzimierza Czarzastego, Roberta Biedronia i Adriana Zandberga to 41,2 proc.
Konfederacja jest rozważana przez 17,7 proc. uczestników badania IBRiS. Dodatkowo 18,2 proc. ma do tej formacji neutralny stosunek. Całkowity zasięg ugrupowania wynosi więc 35,9 proc.
Najmniejszym aktualnym potencjałem dysponuje Trzecia Droga . Szansę oddania głosu na koalicję Polski 2050 i Polskiego Stronnictwa Ludowego zadeklarowało 15,8 proc. osób. Po uwzględnieniu głosów neutralnych „sufit” poparcia dla projektu Szymona Hołowni i Władysława Kosiniaka-Kamysza to 35,1 proc.
Choć PiS ma „sufit” poparcia dużo niżej od KO, ma najwyżej ustawioną „podłogę”, tj. cieszy się najbardziej zmobilizowanym elektoratem. Bardzo dużą szansę (5) zagłosowania na partię rządzącą zadeklarowało 22,8 proc. W przypadku największej partii opozycyjnej to 19,3 proc. Wyniki są alarmistyczne dla Trzeciej Drogi, ponieważ pewna grupa wyborców to jedynie 6,2 proc., poniżej 8 proc. progu wyborczego dla koalicji.
Z drugiej strony problemem PiS wydaje się elektorat negatywny. Brak szans (1) oddania głosu na ugrupowanie Jarosława Kaczyńskiego wyraziło aż 46,9 proc. uczestników sondażu IBRiS. Niewiele mniej osób — 42,2 proc. — nie chce głosować na Konfederację. Pozostałe partie opozycyjne są w lepszej sytuacji.
Jeszcze więcej wniosków można wyciągnąć zestawiając badanie potencjałów ugrupowań z typowym sondażem poparcia, który opublikowaliśmy w Onecie w piątek . PiS zdobyło w nim 33,1 proc. poparcia, zachowując 6,4 pkt proc. przewagi nad KO. Wyraźny spadek zaliczyła Konfederacja, co sprawia, że między nią a pozostałymi formacjami (Trzecia Droga, Lewica) rośnie rywalizacja o ostatnie miejsce na podium.
Z porównania wynika, że PiS wyczerpuje swoje możliwości. Aktualny potencjał pokrywa się z wynikiem, które ugrupowanie uzyskało w sondażu. Grupa wyborców skłonnych do przekonania jest niewielka.
Dane pochodzą ze zrealizowanego przez Instytut Badań Rynkowych i Społecznych (IBRiS) projektu „Wyborczy portret Polaków” w okresie czerwiec-lipiec 2023 r. na ogólnopolskiej próbie 1,6 tys. osób metodą telefonicznych, standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych wspomaganych komputerowo (CAWI, CATI).
