Koniec roku to czas podsumowań. Także w gminach, miastach i regionach -naturalnie – w serwisie PortalSamorzadowy.pl. W naszej wyjątkowej sondzie oddajemy głos samorządowcom. Prezydentów polskich miast zapytaliśmy o to, co było najważniejsze dla samorządu w 2022 roku. Oto co odpowiedzieli.
- O odpowiedzi poprosiliśmy prezydentów wybranych miast. Wypowiedzieli się: Dariusz Bożek, Piotr Przytocki, Sabina Nowosielska, Wojciech Szczurek, Krystyna Danilecka-Wojewódzka, Andrzej Kotala, Jakub Banaszek, Łukasz Borowiak, Marek Materek.
- Wojna w Ukrainie, wysoka inflacja, wzrost cen energii i gazu, zmiany w systemie podatkowym – to wydarzenia, na które samorządowcy nie mieli wpływu, a które kształtowały warunki funkcjonowania i finanse JST.
- W 2022 r., mimo trudności, nie zabrakło sukcesów; prezydenci chwalą się inwestycjami drogowymi, kubaturowymi, wprowadzonymi rozwiązaniami, m.in. w systemie gospodarki odpadami, oświetleniu, a wreszcie osiągnięciami… w oszczędzaniu.
Co było kluczowe, najważniejsze dla pani/pana samorządu w 2022 r.?
Dariusz Bożek, prezydent Tarnobrzega:
– Podobnie jak każdemu samorządowi, tak i Tarnobrzegowi w tym roku mocno we znaki dała inflacja, wzrost cen mediów, a co za tym idzie – rosnące ceny inwestycji, wzrost kosztów bieżącego utrzymania miasta.
Wiosną tego roku samorządową rzeczywistość zdominował wybuch wojny w Ukrainie, który postawił przed nami dodatkowe wyzwania, w tym najważniejsze – zapewnienie w mieście schronienia i udzielenie pomocy uchodźcom wojennym. Jako samorząd Tarnobrzega, ale też społeczność miasta, podołaliśmy temu wyzwaniu. Ten trudny egzamin zdaliśmy w Tarnobrzegu celująco. Ten rok to także, pomimo gospodarczej niepewności, oddanie do użytku dużej inwestycji, oczekiwanej od dziesiątek lat – obwodnicy miasta.
Wojciech Szczurek, prezydent Gdyni:
– To był bardzo trudny rok, weszliśmy w niego nadal w rzeczywistości pandemicznej, z wydrenowanymi Polskim Ładem budżetami, a jednocześnie potrzebując wreszcie oddechu po miesiącach izolacji. Tymczasem w lutym otrzymaliśmy kolejny cios – u naszych sąsiadów wybuchła wojna. Wieści z zagranicy były porażające, nikt nie przypuszczał, że w środku Europy może zdarzyć się coś tak niecywilizowanego, niehumanitarnego, okrutnego.
Wojna chociaż z jednej strony dość daleko, a z drugiej tak blisko, zdominowała ten rok. Jako samorząd, ale też jako mieszkańcy, jako sąsiedzi, zmobilizowaliśmy wszystkie siły, by wesprzeć naszych sąsiadów, zarówno tych walczących na froncie, tych próbujących przeżyć w wojennej rzeczywistości, jak i tych uciekających przed bombami spadającymi na domy.
Szybko przekonaliśmy się, że wojna dotyka nas także bezpośrednio, że rosną ceny paliw, gazu, prądu. Kluczowe było w tych warunkach zapewnienie mieszkańcom miasta poziomu życia, do jakiego przywykli. I to samo będzie naszym najważniejszym wyzwaniem w przyszłym roku.
Piotr Przytocki, prezydent Krosna:
– Rosnąca inflacja spowodowała wzrost kosztów zaciągniętych kredytów, wzrost kosztów inwestycji i problemów z rozstrzyganiem przetargów.
Rosnące ceny gazu i energii oraz nierozważne zmiany w systemie podatkowym demolują plany dochodów własnych, a tym samym plany inwestycyjne i bieżącą działalność, wymuszają drastyczne oszczędności i redukują plany rozwojowe. Zmiany w oświacie zwiększyły kwoty dopłat gmin do postawionych zadań, co w obecnej sytuacji jest dobijaniem samorządów.
Z pozytywów – w Krośnie doinwestowanie systemu oświetlenia ulicznego pozwoliło na złagodzenie rosnących kosztów. Optymalizacja gospodarki odpadowej, dzięki dokonanym wcześniej inwestycjom, pozwoliła na uspokojenie rosnących kosztów systemu i osiąganie wymagalnych poziomów recyklingu. Rozpoczęcie budowy nowego bloku energetycznego opalanego wysegregowanymi odpadami energetycznymi za 2 lata przyniesie wymierne korzyści mieszkańcom. Spore nakłady poniesione na inwestycje w OZE powinny łagodzić skutki rosnących cen energii, jak też zmniejszyć smog w mieście.
Pozytywnie oceniam dynamiczne inwestycje w budownictwie czynszowym, wspieranym preferencyjnym finansowaniem przez bank BGK.
Sabina Nowosielska, prezydent Kędzierzyna-Koźla:
– Przez ostatnie 12 miesięcy rzeczywistość wokół nas zmieniała się jak w kalejdoskopie. Piękne momenty przeplatały się z trudnymi chwilami. Na szczęście tych pierwszych było dużo więcej.
Ledwo co zaczęliśmy wracać do normalności po wyjściu z pandemii, a zaskoczyła nas tragiczna informacja o wybuchu wojny w Ukrainie. Z dumą mogę powiedzieć, że mieszkańcy Kędzierzyna-Koźla nie pozostali obojętni na tę tragedię i szybko zareagowali, organizując ogromną pomoc. Jako samorząd również robiliśmy co w naszej mocy, aby wspomóc naszych sąsiadów.
Ta bezsensowna wojna spowodowała również wiele problemów ekonomicznych. Rosnąca inflacja, podwyżki cen energii, paliwa, gazu odbiły się również na ogłaszanych przez nas przetargach. Musieliśmy wprowadzać rozwiązania oszczędnościowe. Ponadto przejęliśmy znaczną część obowiązków rządu, zajmując się przydzielaniem dodatków węglowych, jak i samą sprzedażą węgla. Daliśmy sobie z tym wszystkim radę dzięki ciężkiej pracy, a bodźcem do działania były osiągane w międzyczasie sukcesy, których przecież nie brakowało!
Zrealizowaliśmy kilkadziesiąt ważnych inwestycji – remontów ulic, placówek oświatowych, obiektów sportowych, wybudowaliśmy nowe tężnie, przystań kajakową i pump track. To tak, żeby wymienić jedynie kilka.
W poczet wielkich wydarzeń tego roku, zmieniających kształt Kędzierzyna-Koźla, musimy również zaliczyć oddanie do użytku nowego odcinka obwodnicy, który połączył nas bezpośrednio z autostradą A4. A dla nas wszystkich, nie tylko dla kibiców, na pewno wisienką na torcie dobrych wiadomości była potrójna korona Grupy Azoty ZAKSA Kędzierzyn-Koźle.
Kolejnym potwierdzeniem tego, że mimo trudności piętrzących się w ciągu roku dajemy z siebie wszystko, niech będą zebrane przez nas nagrody i wyróżnienia. Kędzierzyn-Koźle otrzymał prestiżowy tytuł „Gmina Dobra do Życia 2022″, zajmując pierwsze miejsce w kategorii „Gminy z siedzibą powiatu ziemskiego”. W kozielskim magistracie pracuje najlepszy skarbnik w kraju. Joanna Hariasz zajęła pierwsze miejsce w prestiżowym ogólnopolskim rankingu „Perły Samorządu”. Dopełnieniem tych zaszczytów jest także nagroda dla hospicjum, jako najpiękniejszego budynku użyteczności publicznej w regionie. Wszystko to i jeszcze więcej napędzało i wciąż napędza nas do dalszego działania.
Andrzej Kotala, prezydent Chorzowa:
– W 2022 roku zrealizowaliśmy w Chorzowie kilka bardzo ważnych inwestycji – przede wszystkim drogowych. Do użytku oddano wyremontowaną ul. Powstańców i ul. Hajducką, a prace na ul. 3 Maja dobiegają właśnie końca. Zakończyła się też duża inwestycja przy ul. Karola Miarki – w budynku byłego szpitala powstało 77 nowych mieszkań.
To wszystko udało się zrealizować mimo niekorzystnej dla samorządów polityki podatkowej rządu. Jej skutkiem jest drastyczny spadek przychodów do budżetu miasta. Niższe podatki to oczywiście dobra wiadomość dla mieszkańców. Niestety, jest też druga strona medalu. To pieniądze, które w połowie są dochodami samorządów, czyli jednym z filarów budżetu każdej gminy.
Krystyna Danilecka-Wojewódzka, prezydent Słupska:
– Jesteśmy dumni, że pomimo już obecnych zmian cenowych i inflacji zrealizowaliśmy plan inwestycyjny na ponad 100 mln zł. To bardzo ważne, że wszystkie zaplanowane inwestycje – drogowe, chodnikowe, zieleńce, obiekty sportowe itd. – są realizowane -budowane, modernizowane i zmieniane. Drugim niezwykle istotnym wydarzeniem było (pierwsze od kilkudziesięciu lat) poszerzenie granic naszego miasta, pozwalające pozyskać nowe tereny inwestycyjne, otwierając przed nami szanse rozwojowe i nowe perspektywy.
Podsumowując, patrzymy w przyszłość optymistycznie, choć z pytaniami i wątpliwościami, ale też z wiarą w nasze siły, kompetencje i doświadczenie w trudnej kadencji (pandemia, niepewność rynkowa, agresja rosyjska na Ukrainę).
Jakub Banaszek, prezydent Chełma:
– Wypowiadając się na temat sytuacji, w kończącym się 2022 roku nie można pominąć wydarzeń, które znacząco wpłynęły na sytuację samorządowców. Mam na myśli inwazję Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy. Jako prezydent Chełma – miasta położonego zaledwie kilkadziesiąt kilometrów od granicy polsko-ukraińskiej – mogę powiedzieć, że stanęliśmy w obliczu olbrzymiego wyzwania. Mieszkańcy Chełma, a także służby, jednostki organizacyjne oraz urzędnicy – wszyscy podjęliśmy szereg działań o charakterze humanitarnym, organizacyjnym oraz logistycznym, na rzecz pomocy obywatelom Ukrainy. Tworzyliśmy punkty pomocy, zbiórki dla potrzebujących oraz organizowaliśmy transporty humanitarne. Trudna sytuacja wymagała ścisłej współpracy rządu i samorządu. Dzięki zaangażowaniu każdej ze stron, możemy powiedzieć, że misja zakończyła się sukcesem.
Kolejnym wyzwaniem o globalnym charakterze, które odcisnęło piętno także na budżetach jednostek samorządu terytorialnego, jest kryzys gospodarczy. Trudna sytuacja ekonomiczna, będąca pokłosiem m.in. pandemii koronawirusa i wojny w Ukrainie, spowodowała problemy inflacyjne w Europie, a co za tym idzie – także wzrost cen produktów, w tym materiałów budowlanych.
Łukasz Borowiak, prezydent Leszna:
Najważniejszymi zdarzeniami kończącego się 2022 roku były wybuch wojny w Ukrainie, kryzys migracyjny, z jakim musiały się mierzyć także samorządy, kryzys energetyczny czy szybko zmieniające się przepisy i konsekwencje, jakie te zmiany niosły dla samorządów.
Marek Materek, prezydent Starachowic:
– 2022 rok w Starachowicach upłynął pod znakiem ważnych decyzji, kluczowych inwestycji i realizacji planów rozwojowych miasta.
Na terenie miasta, a także wokół jego granic, realizowane są kluczowe inwestycje drogowe. Budowa północno-zachodniej obwodnicy miasta, która połączy drogę krajową 42 z terenami Specjalnej Strefy Ekonomicznej, to szansa na kolejny krok w rozwoju Starachowic.
Rekordowe 100-milionowe dofinansowanie na budowę wiaduktu pozwoli zrealizować inwestycję, która wpłynie na komfort życia mieszkańców. Modernizowane drogi, rewitalizowane osiedla, rozwój mieszkalnictwa, wprowadzenie e-usług dla mieszkańców, rozbudowa sieci ścieżek rowerowych czy realizacja inwestycji sprzyjających edukacji, podniesieniu bezpieczeństwa, ekologii oraz przedsiębiorczości to zadania, które warto realizować.
Dobrą decyzją było wprowadzenie w 2022 roku bezpłatnej komunikacji dla mieszkańców naszego miasta oraz osób, które płacą podatki w Starachowicach. Efekt? Liczba pasażerów wzrosła o ponad 70 proc.
W 2022 roku utrzymaliśmy wysoki poziom nakładów na inwestycje dzięki pozyskanym środkom zewnętrznym: europejskim, krajowym i norweskim.
