Komisja Europejska ogłosiła przyjęcie rocznego programu prac Europejskiego Funduszu Obronnego, na który mają zostać przekazane środki w wysokości 924 mln euro, poinformowała Komisja. Ponadto program prac na 2022 r. wprowadza szereg nowych narzędzi do promowania innowacji w dziedzinie obronności w ramach unijnego systemu innowacji w dziedzinie obronności (EUDIS).
– Dzisiaj postanowiliśmy uruchomić w tym roku 1 mld euro z budżetu UE na rozwój wspólnych projektów obronnych, zwłaszcza w przestrzeni kosmicznej, cybernetycznej i różnych zaawansowanych zdolnościach. W naszym nowym kontekście bezpieczeństwa inwestycje te przyczynią się do zlikwidowania europejskiej luki obronnej. Uruchamiamy również program innowacji w dziedzinie obronności UE o wartości 2 mld euro, aby uczynić Europę centrum innowacji w dziedzinie obronności. Uzupełniając wysiłki inwestycyjne Europejskiego Funduszu Obronnego w rozwój zdolności, musimy teraz przejść do wspólnych zamówień w dziedzinie obronności – powiedział komisarz ds. rynku wewnętrznego Thierry Breton, cytowany w komunikacie.
Program prac Europejskiego Funduszu Obronnego na 2022 r. obejmuje łącznie tematy uporządkowane według ośmiu zaproszeń do składania wniosków, które mają zostać otwarte na początku czerwca. Jest on ukierunkowany na technologie i zdolności obronne zgodnie z priorytetami UE, uzgodnionymi przez państwa członkowskie.
Europejski Fundusz Obronny
W tym roku zostaną dofinansowane po 120 mln euro takie dziedziny, jak:
– Kosmos – by zapewnić finansowanie rozwoju zdolności wczesnego ostrzegania o pociskach kosmicznych oraz obserwacji Ziemi z wykorzystaniem czujników w przestrzeni kosmicznej na potrzeby wywiadu, obserwacji i rozpoznania. Ponadto przewidziane jest finansowanie badań nad responsywnym systemem kosmicznym, zdolnym do szybkiego umieszczania małych satelitów na orbitach.
– Działania na morzu – by zapewnić finansowane działań, związanych z rozwojem klasy okrętów szczególnie odpowiednich dla małych i średnich marynarek wojennych oraz rozwojem umiejętności wspólnego nadzoru morskiego w Europie, który umożliwi marynarkom wojennym poszczególnych państw stawienie nowym, ewoluującym zagrożeniom.
Ponadto po 70 mln euro zostanie przekazanych na prace badawczo-rozwojowe w kategorii:
– Cyberbezpieczeństwo – w celu poprawy europejskich zdolności w zakresie świadomości sytuacyjnej w cyberprzestrzeni, cyberbezpieczeństwa i odporności oraz opracowania zestawu narzędzi w zakresie cyberobrony i wojny informacyjnej.
– Wymiana informacji – w celu rozwoju dla projektów na rzecz rozwoju europejskiego systemu dowodzenia i kontroli oraz mobilnego stanowiska dowodzenia operacjami specjalnymi. W dziedzinie badań wsparcie finansowe skoncentruje się na działaniach na rzecz interoperacyjności i wymiany danych między cywilnymi i wojskowymi ośrodkami kontroli w jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej.
Ponadto zaawansowane zdolności obronne i technologie obejmują opracowanie średniej wielkości taktycznego samolotu transportowego.
Innowacje w obronności
Unijny program innowacji w dziedzinie obronności obejmie inicjatywy UE wspierające innowacje i przedsiębiorczość w dziedzinie obronności. Sprawdzone praktyki wywodzące się z cywilnych innowacji zostaną wykorzystane w sektorze obronnym. W programie prac EFO na 2022 r. Komisja uruchamia szereg działań mających na celu wspieranie innowacyjnych przedsiębiorców, przedsiębiorstw typu start-up i MŚP oraz włączanie ich do ekosystemu przemysłu obronnego:
– Instrument kapitałowy w zakresie obronności: Komisja zamierza inwestować w instrument kapitałowy 20 mln euro rocznie, na łączną kwotę 100 mln euro. Inwestycja ta ma na celu wygenerowanie zdolności inwestycyjnej o łącznej wartości 500 mln euro z korzyścią dla przemysłu obronnego, w tym poprzez zaangażowanie Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI) i inwestorów prywatnych.
– Wyzwania technologiczne: rozwój technologii wykrywania ukrytych zagrożeń.
– Umowa ramowa o partnerstwie chemicznym, biologicznym, radiologicznym i jądrowym (CBRJ): nowy program zakłada ustanowienie czteroletniego partnerstwa na rzecz rozwoju medycznych środków obronnych przeciwko zagrożeniom CBRJ.
Środki te mają uzupełnić wsparcie dla przełomowych technologii i MŚP poprzez powtarzające się specjalne zaproszenia do składania wniosków mające na celu wspieranie innowacji.
Celem Komisji jest wygenerowanie do 2027 r. inwestycji o łącznej wartości do 2 mld euro w innowacje w dziedzinie obronności, uruchamiane przez EFO, w ramach unijnego programu innowacji w dziedzinie obronności. Program ma pomóc wdrożyć plan działania UE dotyczący synergii między przemysłem cywilnym, obronnym i kosmicznym.
EFO dysponuje budżetem w wysokości 7,95 mld euro w cenach bieżących na lata 2021-27. Ta koperta finansowa jest podzielona na dwa filary:
– 2,65 mld euro zostanie przekazane na finansowanie wspólnych badań w dziedzinie obronności w celu przeciwdziałania pojawiającym się i przyszłym zagrożeniom bezpieczeństwa; oraz
– 5,3 mld euro – na współfinansowanie projektów rozwoju zdolności do współpracy.
Od 4% do 8% budżetu EFO trafia na rozwój lub badania nad przełomowymi technologiami, które mają potencjał tworzenia przełomowych innowacji.
EFO jest wdrażany za pomocą rocznych programów prac zorganizowanych według tematycznych i horyzontalnych kategorii działań w okresie wieloletnich ram finansowych 2021-2027.
