Ponad 2 mln Polaków muszą w tym roku wymienić dowód osobisty — informuje Business Insider Polska resort cyfryzacji. Jeśli tego nie zrobią, może im grozić aż 5 tys. zł grzywny, a w skrajnych przypadkach nawet kara ograniczenia wolności. Aplikacja mObywatel nie wystarczy, plastik musi być.
- W 2023 r. ważność traci ponad 2,1 mln dowodów osobistych — poinformował nas resort cyfryzacji działający w ramach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
- Wśród takich obywateli są m.in. ludzie urodzeni w 1995 r. Oni swój pierwszy dowód wyrabiali prawdopodobnie tuż po ukończeniu 18. roku życia, więc w 2013 r.
- A ponieważ dokumenty są wydawane na dekadę, to właśnie w tym roku upływa ich data ważności
- Z wymianą dowodu nie warto zwlekać, bo przepisy w takiej sytuacji są bezwzględne. Za brak ważnego dokumentu tożsamości może grozić nawet 5 tys. zł grzywny a w skrajnych przypadkach kara ograniczenia wolności
- mObywatel dowodu nie zastąpi. W telefonie mamy bowiem po prostu elektroniczną wersję plastiku. Jeśli ten będzie nieważny, to aplikacja tym bardziej
W 2023 r. w Polsce ważność traci 2 mln 120 tys. 500 dowodów osobistych — poinformował Business Insider Polska resort cyfryzacji, który od dwóch lat funkcjonuje w ramach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
To oznacza, że mniej więcej jeden na 19 obywateli naszego kraju musi w najbliższych 12 miesiącach wymienić dokument tożsamości.
A ponieważ dowód osobisty wydawany jest na 10 lat, to w tym roku bezużyteczne staną się praktycznie wszystkie dokumenty z 2013 r. Właśnie wtedy swoje pierwsze dowody odbierali ludzie urodzeni w 1995 r. Większość z nich będzie więc w tym roku musiała wyrobić nowy „plastik”.
Jak wyrobić dowód osobisty?
Od kilku lat nie trzeba wcale iść do urzędu gminy, w której jesteśmy zameldowani. Wniosek można bowiem zanieść do dowolnego urzędu. „Wniosku nie złożysz przez internet. Pójdź do urzędu, gdzie pobrane zostaną twoje odciski palców i złożysz wzór podpisu, który zostanie zamieszczony w dowodzie” — czytamy na stronach rządowych.
Nowy dowód trzeba wyrobić jak najszybciej w następujących przypadkach:
- masz ukończone 18 lat,
- zmieniły się dane osobowe w twoim obecnym dowodzie, na przykład nazwisko,
- zmienił się twój wygląd, na przykład po operacji plastycznej, co utrudnia albo uniemożliwia rozpoznanie cię,
- twój obecny dowód zagubił się, został zniszczony lub skradziony,
- certyfikaty w twoim dowodzie zostały unieważnione.
Z kolei w przypadku utraty ważności dowodu należy złożyć wniosek nie później niż 30 dni przed dniem wpisanym w dokumencie. Jeśli więc ktoś ma dokument ważny do lutego 2023 r., to powinien wybrać się do urzędu jak najszybciej.
Od kilku lat nie ma już w dokumentach informacji o adresie zameldowania, więc przeprowadzka nie sprawia automatycznie, że trzeba wymieniać dowód osobisty.
Co jest potrzebne do wyrobienia nowego dokumentu tożsamości? Oprócz wniosku konieczne jest odpowiednie zdjęcie i dotychczasowy dowód lub paszport oraz opcjonalnie:
- wzór podpisu osobistego,
- dokument podróżny w przypadku osób otrzymujących polskie obywatelstwo.
Grzywna za brak dowodu
Z wymianą nie warto zwlekać, bo jego brak może narazić nas na spore konsekwencje. Podobnie zresztą jak posługiwanie się nieważnym dokumentem.
Po pierwsze, w codziennym życiu taki dowód jest praktycznie bezużyteczny. Nie potwierdzimy nim tożsamości w banku, na poczcie czy przy przekraczaniu granicy.
To jednak tylko niektóre niedogodności. Przepisy ustawy o dowodach osobistych mówią bowiem wprost, że „kto uchyla się od obowiązku posiadania lub wymiany dowodu osobistego podlega karze ograniczenia wolności albo karze grzywny”.
Wysokość grzywny ustalana jest przez sąd i może wynieść nawet 5 tys. zł. Podobne sankcje przewidziano za przetrzymywanie cudzego dokumentu tożsamości lub niezwrócenie go w przypadku utraty obywatelstwa.
mObywatel nie wystarczy
Jednocześnie w rządzie trwają pracę, by plastikowego dokumentu nie trzeba było ze sobą wszędzie nosić, a mObywatel był równoznaczny właśnie z fizycznym dowodem.
Na początku grudnia Komitet Rady Ministrów ds. Cyfryzacji poinformował, że przyjął projekt ustawy, która umożliwi potwierdzenie tożsamości aplikacją we wszystkich sytuacjach, w których obecnie wymaga się okazania dowodu osobistego.
Na mocy proponowanych przepisów „cyfrowy dokument będzie tożsamy z tradycyjnym dowodem osobistym”.
Podstawowym celem wprowadzanych przepisów jest zapewnienie możliwości potwierdzania swojej tożsamości z wykorzystaniem aplikacji mObywatel we wszystkich sytuacjach, w których aktualnie dopuszczalne jest użycie dowodu osobistego.
Przy czym to bynajmniej nie oznacza, że tradycyjne dokumenty przestają istnieć albo nie trzeba już ich wyrabiać. Należy bowiem pamiętać, że aplikacja jest w praktyce tylko cyfrową wersją fizycznego dowodu. Nadal pozostanie więc obowiązek jego wyrobienia lub wymiany, gdy tylko utraci ważność.
Mówił o tym zresztą w połowie grudnia wiceminister cyfryzacji Adam Andruszkiewicz. Przypominał on, że zwiększenie znaczenia mObywatela wcale nie wpłynie na obecne przepisy dotyczące dowodów osobistych.
