Na wszystkich zatrudnionych w 2023 r. szykuje się lawina zmian. Pracujący muszą być bardzo czujni, ich szefowie zyskają nowe uprawnienia. Pracodawcy będą mogli bowiem badać trzeźwość pracowników, a także zmniejszyć pensje. To nie wszystko, to mogą być ostatnie miesiące, kiedy pracowników będzie można wysłać na przymusowy urlop. Wyjaśniamy, na co pracujący muszą zwrócić w 2023 r. szczególną uwagę, by nie dać się zaskoczyć.
Parlament kończy prace nad zmianami w kodeksie pracy, które umożliwią badanie pracownika pod kątem trzeźwości i obecności środków odurzających. Co ważne, pracownik praktycznie nie będzie mógł odmówić poddania się takim badaniom. To nie jedyna rewolucja. Wreszcie unormowana zostanie praca zdalna i szefowie będą musieli wypłacać pracującym ekwiwalent za zużyty prąd czy dostęp do internetu. Większych pieniędzy mogą spodziewać się także pracujący za pensję minimalną. A kogo czeka obniżka pensji? „Fakt” zebrał najważniejsze zmiany, jakie czekają zatrudnionych w 2023 r.
Styczeń 2023. Wyższe pensje dla wybranych
Od 1 stycznia rośnie płaca minimalna. Tej podwyżki szef nie może odmówić. Osoby pracujące na etacie, nie będą mogły zarabiać mniej niż 3490 zł brutto. Jak zmiana ta przełoży się na wypłaty netto? Obecnie najniższa krajowa wynosi 2364 zł. Po podwyżce wyniesie 2709 zł na rękę. Co ważne, w tym roku planowane są dwie podwyżki płacy minimalnej – druga będzie od 1 lipca. Piszemy o niej nieco dalej.
Pilnuj PIT-2, zmieni twoją pensję
W 2023 r. zacznie obowiązywać nowy formularz PIT-2. Pozwala on na zastosowanie kwoty zmniejszającej podatek już przy wyliczaniu zaliczki na podatek dochodowy. Co jednak ważne, jeśli nasza sytuacja nie zmieniła się i PIT-2 już złożyliśmy pracodawcy, nowego druku składać nie trzeba.
Złożenie PIT-2 na pewno opłaci się osobom pracującym na umowie zlecenie, dzięki temu ich wypłata na rękę będzie nawet o 300 zł miesięcznie wyższa. Powinny to także zrobić osoby, które chcą skorzystać z PIT-0 dla seniora (czyli pracować po osiągnięciu wieku emerytalnego i nie płacić podatku). PIT-2 mogą także składać osoby pracujące u dwóch lub trzech pracodawców, a także dorabiający emeryci. Ci ostatni muszą jednak być przygotowani na to, że ZUS może zmniejszyć ich wypłatę.
Luty 2023. Badanie trzeźwości
Wszystko wskazuje na to, że od lutego zaczną obowiązywać zmiany w kodeksie pracy, które dadzą pracodawcom możliwość sprawdzania trzeźwości. Jak będzie to technicznie wyglądać? Uchwalony w Sejmie Kodeks pracy zakłada, że pracodawca będzie musiał wpisać w regulaminie pracy zasady przeprowadzania prewencyjnych kontroli trzeźwości. Może tam określić, czy będą badanie grupy pracowników na konkretnych stanowiskach, czy też wszyscy pracujący. Nie będzie można dopuścić do pracy osoby, u której alkomat wykaże 0,2 promila alkoholu.
Jak będzie wyglądać samo badanie? Projekt rozporządzenia resortu zdrowia określa, że będzie można je przeprowadzać trzy razy. Jeśli pierwsze badanie wykaże obecność alkoholu w wydychanym powietrzu, wtedy – na wniosek pracownika – badanie można będzie powtórzyć. Jeśli za drugim razem alkomat nie wykaże alkoholu w wydychanym powietrzu, wtedy trzeba będzie wykonać trzecie badanie. I dopiero, jeśli to pokaże 0,00 promila, pracownika będzie można uznać za trzeźwego. Co będzie grozić za przyjście do pracy po wypiciu alkoholu? Pracodawca będzie mógł zastosować karę dyscyplinarną.
Marzec 2023. Autozapis w PPK. Szef musi cię o tym uprzedzić
W 2023 r. po raz pierwszy dokonany zostanie autozapis do Pracowniczych Planów Kapitałowych. To program dodatkowego oszczędzania na emeryturę niezależnie od składek opłacanych do ZUS. Polega na tym, że pracownik i pracodawca wpłacają co miesiąc dodatkowe opłaty do instytucji finansowej prowadzącej PPK, swoje dopłaca także państwo. Zebrane pieniądze można przeznaczyć na przyszłą emeryturę lub też wypłacić wcześniej i wykorzystać jako wkład własny przy kredycie mieszkaniowym. Udział w PPK jest dobrowolny, jednak w 2023 r. roku wszyscy zatrudnieni, którzy nie oszczędzają w programie, automatycznie zostaną do niego zapisani – o tym pracodawca powinien pracownikom przypomnieć. Kto nie chce przystąpić do PPK, musi złożyć rezygnację na piśmie. Jeśli tego nie zrobimy, z pensji będzie potrącana od kwietnia 2023 r. 2 proc. opłata. W tabeli przedstawiamy, jak wpłynie to na wysokość wypłaty netto.
Możesz zostać wysłany na zaległy urlop
Premier Mateusz Morawiecki już zapowiada, że rząd będzie chciał odwołać stan zagrożenia epidemicznego, jaki wprowadzono z powodu pandemii koronawirusa. Obecne przepisy zakładają, że stan zagrożenia ma obowiązywać do 31 marca 2023 r. To oznacza, że przynajmniej do końca pierwszego kwartału przyszłego roku będą obowiązywać przepisy wprowadzane tylko na czas pandemii. Warto przypomnieć, że niektóre z nich dotyczą urlopów. Okazuje się, że czasie stanu zagrożenia epidemicznego szef może wysłać przymusowo pracownika na zaległy urlop nawet w wymiarze 30 dni. Może to zrobić z pominięciem planu urlopów, a pracownik nie może odmówić pójścia na takie wolne.
Trzynastka dla budżetówki. Ostatnia chwila na wypłatę
Ważna informacja dla wszystkich osób, które pracują w sferze budżetowej. Do 31 marca pracodawcy muszą wypłacić trzynastki – czyli dodatkowe roczne wynagrodzenie. Jest ono wypłacane w wysokości 8,5 proc. rocznego wynagrodzenia. Trzynastka przysługuje każdemu pracownikowi, który w danym miejscu przepracował co najmniej pół roku. Otrzymają ją tylko etatowcy, nie może być bowiem wypłacona osobom na umowach cywilnoprawnych.
Kwiecień 2023. Wypłacą ryczałt za zdalną pracę
Prawdopodobnie od kwietnia 2023 r. zaczną obowiązywać wprowadzone do kodeksu pracy zmiany dotyczące pracy zdalnej. Co to będzie oznaczać? M.in. to, że pracodawca będzie musiał wypłacać ekwiwalent za prąd czy dostęp do internetu w domu. Zasady wyliczania takiego ryczałtu szef musi uzgodnić z pracownikami lub organizacją związkową, jeśli działa w danej firmie.
Co do zasady, pracodawca będzie musiał wyrazić zgodę na wykonywanie pracy zdalnej. Od tej zasady będą wyjątki – takiej pracy szef nie będzie mógł odmówić m.in. rodzicom, którzy wychowują dziecko do 4. roku życia, rodzicom i opiekunom, którzy opiekują się osobami z niepełnosprawnością w rodzinie i kobietom w ciąży. W Kodeksie pracy zawarte są te regulacje umożliwiające wykonywanie pracy zdalnej okazjonalnie. Na wniosek pracownika ma być ona możliwa do 24 dni w roku kalendarzowym.
Maj 2023. Pamiętaj o PIT
Pamiętaj, do 2 maja 2023 r. masz czas na to, by rozliczyć się z dochodów uzyskanych w 2022 r. Jeśli rozliczasz się na formularzu PIT-37, skarbówka wstępnie wypełni za ciebie zeznanie podatkowe. Wystarczy zalogować się do usługi Twój e-PIT, skorzystać z ulg i zaakceptować zeznanie, które trafi wtedy do urzędu skarbowego.
Lipiec 2023. Kolejna podwyżka pensji minimalnej
1 lipca będzie mieć miejsce druga w 2023 r. podwyżka pensji minimalnej. Rośnie ona dwukrotnie z powodu bardzo wysokiej inflacji. I tak płaca minimalna wzrośnie z 3490 zł do 3600 zł brutto. Jak zmieni się wypłata na rękę? Szef nie będzie mógł od 1 lipca wypłacać pracownikom mniej niż 2780 zł na rękę.
