Ustawa o ochronie ludności – nowy projekt w MSWiA. „Może stwarzać poważne zagrożenie dla demokracji”
Dokument – pisze „GW” – zakłada całkowitą przebudowę systemu zarządzania kryzysowego, opartego do tej pory na samorządach.
Celem projektowanej ustawy ma być wprowadzenie na trwałe do polskiego prawa nadzwyczajnych uprawnień rządu wobec samorządów, przedsiębiorców i obywateli i możliwości stosowania przez służby mundurowe uznaniowych represji, jakie wprowadziły tzw. specustawa covidowa i stan wyjątkowy w pasie przygranicznym. Nowy projekt idzie nawet dalej, bo tworzy „szybką ścieżkę” do usuwania niewygodnych starostów czy prezydentów miast
– czytamy w dzienniku. Jak wskazano, w projekcie pojawił się zapis o wprowadzeniu dwóch nowych quasi-stanów nadzwyczajnych. To stany „pogotowia” i „zagrożenia”, oba określane jako „stany podwyższonej gotowości”. Tak jak inne stany nadzwyczajne, mają one nadawać rządowi dodatkowe, specjalne uprawnienia. Tylko żeby wprowadzić te zawarte w projekcie, w przeciwieństwie do innych, nie będą wymagać zgody parlamentu ani prezydenta.
„Gazeta Wyborcza” zwraca uwagę, że – wcześniej – wprowadzając ustawę „o obronie ojczyzny” (za którą głosowała również opozycja), zlikwidowano podstawy prawne funkcjonowania obrony cywilnej, czyli ochrony ludności w Polsce – uchylono bowiem wówczas dotychczasową ustawę o powszechnym obowiązku obrony. Dziennik podkreśla, że takie działanie ze strony PiS raczej nie było omyłkowe – a dowodem na to ma być właśnie projekt MSWiA.
Ustawa o ochronie ludności. Nowe „stany wyjątkowe” i usunięcie RCB
Żeby wprowadzić „stan pogotowia” na 30 dni wystarczy rozporządzenie premiera, albo nawet wojewody. „Stan zagrożenia” ma wprowadzać Prezes Rady Ministrów „w przypadku, gdy wprowadzenie stanu pogotowia jest niewystarczające i konieczne jest podjęcie przez organy administracji publicznej dodatkowych działań oraz wprowadzenie stosownych ograniczeń, zakazów i nakazów obowiązujących osoby fizyczne oraz podmioty ochrony ludności”. Właśnie to narzędzie może zostać wykorzystane do przejęcia władzy w samorządach. Rząd będzie mógł wprowadzić zarząd komisaryczny w gminach, w których w jego ocenie lokalne władze „nie wykazują dostatecznej skuteczności”.
Projekt zakłada też likwidację Rządowego Centrum Bezpieczeństwa i przesunięcie jego kompetencji na MSWiA, dając tym samym większą władzę szefowi resortu. Rzeczpospolita przywołuje fragment dokumentu, z którego wynika, że po likwidacji RCB to ministerstwo ma zająć się „inicjowaniem i koordynowaniem działań organów administracji rządowej, instytucji państwowych i służb w zakresie ochrony ludności np. w związku z potrzebą podniesienia gotowości, monitorowania i oceny sytuacji kryzysowej”. Ma to sprawić, że szef resortu, Mariusz Kamiński, będzie mógł sam decydować o treści SMS-owego alertu.
Dziennik „Rz” zapytał resort MSWiA o to, dlaczego chce likwidacji RCB, a Centrum Informacyjne Rządu – czy premier Mateusz Morawiecki zgadza się na likwidację tej komórki – na pytania nie odpowiedziano.
