MON z projektem budżetu na 2022. Tarcza, Harpia i artyleria „na podium”

Głównym celem MON na 2022 rok, również tradycyjnie, ma być wzrost potencjału obronnego RP poprzez wzmocnienie zdolności operacyjnych jednostek operacyjnych dyslokowanych na wschodzie kraju, modernizację techniczną, zwiększenie liczebności Sił Zbrojnych RP, tworzenie warunków dla zwiększenia obecności wojsk USA w Polsce, formowanie struktur oraz budowę zdolności operacyjnych jednostek Wojsk Obrony Terytorialnej, formowanie struktur i budowę zdolności operacyjnych Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, realizację procesu szkolenia Sił Zbrojnych RP (w szczególności w ramach krajowych i międzynarodowych ćwiczeń i treningów) i zwiększenie zdolności wojskowej służby zdrowia do przeciwdziałania i zwalczania zagrożeń epidemicznych.

Na 2022 rok zaplanowano wydatki na uposażenie dla 115.500 żołnierzy zawodowych, w tym:

• 114.327 w jednostkach budżetowych;
• 1.165 w szkolnictwie wojskowym;
• 2 w instytucjach kultury;
• 6 w instytucji gospodarki budżetowej.

Dodatkowo zaplanowano środki dla 1.874 funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego i 947 funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego (łącznie 2.821) oraz 8.000 kandydatów na żołnierzy zawodowych, 1.000 żołnierzy Narodowych Sił Rezerwowych oraz 35.000 żołnierzy terytorialnej służby wojskowej. Planowana na 2022 rok liczba zwolnień żołnierzy zawodowych wyniesie 5.300. Oprócz żołnierzy i funkcjonariuszy w MON jest zatrudnionych liczne grono pracowników wojska. Na 2022 rok zaplanowano fundusz wynagrodzeń dla 53.130 pracowników, w tym:

• 48.430 w jednostkach budżetowych;
• 4.217 w szkolnictwie wojskowym;
• 368 w instytucjach kultury;
• 115 w instytucji gospodarki budżetowej.

Pośród pracowników wojska sześciu będzie zajmować kierownicze stanowiska państwowe, a 2.875 będzie pracownikami i urzędnikami korpusu służby cywilnej. Jak widać systematycznie rośnie liczba żołnierzy WP, ale na razie nie tak szybko jakby wynikało to z publicznych wypowiedzi przedstawicieli Rządu. Co prawda w wytycznych Ministra Obrony Narodowej do planowania budżetowego na 2022 rok limit żołnierzy zawodowych założony został na 114,5 tys., a w propozycji budżetu jest większy, ale tylko o 1000 żołnierzy.

Ogółem na wynagrodzenia i uposażenia z pochodnymi zaplanowano w budżecie MON kwotę 13,45 mld zł. Natomiast na wypłaty świadczeń emerytalno-rentowych i dodatków do tych świadczeń przewidziano kwotę 8,24 mld zł. Przewiduje się, iż w 2022 roku średnioroczna liczba świadczeniobiorców uprawnionych do wojskowego zaopatrzenia emerytalnego będzie wynosiła 157.900 osób. Jak widać z tych liczb Polska ma więcej emerytów i rencistów wojskowych, niż żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy (pracownicy wojska nie nabierają wojskowych praw emerytalnych). Średniomiesięczna wysokość świadczeń z wojskowego systemu emerytalno-rentowego w przyszłym roku na kształtować się na poziomie 4.413 zł przy emeryturze, 3.705 zł przy rencie inwalidzkiej i 3.473 zł przy rencie rodzinnej. Natomiast średniomiesięczne uposażenie prokuratorów wojskowych w stanie spoczynku ma wynosić 13.623 zł, a sędziów wojskowych w stanie spoczynku 13.007 zł.

Planowany poziom wydatków w obszarze centralnych planów rzeczowych został zaplanowany na 21,078 mld zł. Z tego wydatki majątkowe pochłoną 17,87 mld zł w tym:

• 10,562 mld zł na modernizację techniczną SZ RP w ramach programów operacyjnych;
• 4,377 mld zł na modernizację techniczną SZ RP poza programami operacyjnymi;
• 2,125 mld zł na inwestycje budowalne;
• 805,8 mln zł na inwestycje realizowane w ramach Programu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NSIP).

Wydatki bieżące w ramach CPR pochłoną 3,207 mld zł w tym:

• 1,132 mld zł na modernizację techniczną SZ RP w postaci remontów uzbrojenia i sprzętu wojskowego;
• 144,4 mln zł na modernizację techniczną SZ RP w postaci zakupów sprzętu wojskowego;
• 1,93 mld zł na zakupy środków materiałowych.

Największe oczekiwania dotyczące zwiększenia potencjału bojowego Sił Zbrojnych RP związane są z realizacją programów operacyjnych. Na ich realizację przeznaczono m. in.:

• 2,988 mld zł na system obrony powietrznej (dostawy zestawów rakietowych średniego zasięgu Wisła, systemów rakietowo-artyleryjskich Pilica, rakiet przeciwlotniczych Piorun, modernizacja stacji radiolokacyjnych NUR-21);
• 1,992 mld zł na samolot wielozadaniowy (kontynuacja finansowania pozyskania samolotów bojowych F-35 Harpia);
• 1,479 mld zł na modernizację Wojsk Rakietowych i Artylerii (kontynuacja pozyskiwania 155 mm dywizjonowych modułów ogniowych Regina, kompanijnych modułów ogniowych 120 mm moździerzy Rak, artyleryjskich przyrządów rozpoznawczych APDR, 122 mm pocisków rakietowych do wyrzutni WR-40 Langusta, RM-70 i BM-21 Grad, kontynuacja pozyskiwania modułów ogniowych wieloprowadnicowych wyrzutni rakietowych Homar, modernizacja wyrzutni BM-21 do standardu WR-40 Langusta);
• 1,237 mld zł na śmigłowce wsparcia bojowego, zabezpieczenia i VIP (dostawy śmigłowców zwalczania okrętów podwodnych, wyposażonych w sprzęt do bojowego poszukiwania i ratownictwa);
• 597 mln zł na modernizację wojsk pancernych i zmechanizowanych (modernizacja czołgów Leopard 2A4 do wersji Leopard 2PL);
• 485,211 mln zł na samolot szkolno-treningowy (kontynuacja finansowania zintegrowanego systemu szkolenia zaawansowanego AJT);
• 466,3 mln zł na rozpoznanie obrazowe i satelitarne (kontynuacja pozyskiwania bezzałogowych statków powietrznych klasy mini, klasy taktycznej oraz MALE, wyposażenia dla Ośrodka Rozpoznania Obrazowego);
• 458 mln zł na zintegrowane systemy wsparcia dowodzenia oraz zobrazowania pola walki (dostawy aparatowni łączności troposferycznej, modułów dowodzenia operacjami powietrznymi, węzłów teleinformatycznych, wozów dowodzenia, wozów kablowych, aparatowni radiostacji stacjonarnych, terminali satelitarnych, urządzeń rozpoznawczych „swój-obcy”, polowych kancelarii kryptograficznych, radiostacji wąskopasmowych wielozakresowych, urządzeń ochrony kryptograficznej);
• 390,5 mln zł na zwalczanie zagrożeń na morzu (kontynuacja pozyskiwania niszczycieli min Kormoran II, fregaty Miecznik w ramach pracy rozwojowej oraz rozpoczęcie pozyskiwania okrętu hydrograficznego Hydrograf, pływającej stacji demagnetyzacyjnej Magneto, okrętu rozpoznania radioelektronicznego Delfin, okrętu ratowniczego Ratownik);
• 234,3 mln zł na wojska cyberbezpieczeństwa (pozyskanie sprzętu i oprogramowania do prowadzenia badań w zakresie kryptografii oraz prowadzenia operacji w cyberprzestrzeni, finansowanie pracy rozwojowej na Brzegowy Komponent Bezpieczeństwa);
• 115,39 mln zł na rozpoznanie patrolowe (pozyskanie lekkich opancerzonych transporterów rozpoznawczych Kleszcz, pojazdów dalekiego rozpoznania Żmija, zautomatyzowanych systemów Pająk, systemu zbierania, analizy i dystrybucji informacji Sowa);
• 70,9 mln zł na symulatory i trenażery (pozyskanie symulatorów szkolenia obsług radarów NUR-15M, NUR-12ME, NUR-12M, symulatorów taktycznych pola walki dla wojsk pancernych i zmechanizowanych, mobilnych strzelnic ćwiczebnych w kontenerach, symulatora obsługi stacji rozpoznania pokładowych systemów elektronicznych Gunica);
• 43,4 mln zł na kołowe transportery opancerzone Rosomak (finansowanie pracy rozwojowej kołowych transporterów opancerzonych ze zdalnie sterowanym systemem wieżowych w wersjach wóz dowódczo-rozpoznawczy R-1 i wóz rozpoznawczy R-2 oraz kołowego transportera opancerzonego w wersji rozpoznania skażeń RSK, finansowanie pozyskania zdalnie sterowanego systemu wieżowego z wyrzutnią przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike do integracji z Rosomakiem oraz symulatora strzelań dla załogi Rosomaka w wersji plutonowej);
• 4,75 mln zł na indywidualne wyposażenie i uzbrojenie żołnierza (kontynuacja finansowania pracy rozwojowej na dostosowanie i integrację elementów wyposażenia).
• Stosunkowo duże środki w 2022 roku zostaną przeznaczone na modernizację techniczną Sił Zbrojnych RP poza programami operacyjnymi. Przeznaczone one będą głównie na realizację zadań mających kluczowe znaczenia dla funkcjonowania poszczególnych systemów i zabezpieczenia bieżącego funkcjonowania wojska. W ramach tych zakupów planuje się pozyskać m. in.:
  • kierowane pociski rakietowe AIM-120C
  • kierowane pociski rakietowe klasy powietrze-ziemia dalekiego zasięgu dla samolotów F-16;
  • bezzałogowy system rozpoznawczo-uderzeniowy średniego zasięgu Bayraktar TB2;
  • kołowe transportery opancerzone Rosomak-S do przewozu obsług przenośnych zestawów przeciwpancernych pocisków kierowanych Spike;
  • wielozadaniowe pojazdy dla Wojsk Specjalnych Pegaz;
  • pojazdy wojsk aeromobilnych przeznaczonych do desantowania techniką spadochronową;
  • sprzęt inżynieryjny;
  • wielozakresowe pokrycia maskujące Berberys;
  • kontenerowe zestawy do odkażania ludzi;
  • uzbrojenie indywidualne;
  • kamizelki taktyczne;
  • quady i samochody;
  • zestawy do transportu czołgów i ciężkiego sprzętu gąsienicowego
  • cysterny dystrybutorów paliwowych i cysterny do wody;
  • samochody sanitarne wielonoszowe;
  • samochody ratowniczo-gaśnicze;
  • radary rozpoznania pola walki
  • brzegowe radary obserwacji nawodnej i celów niskolecących;
  • trójwspółrzędne radary Odra w wersji zmodernizowanej;
  • stacje zakłóceń radioelektronicznych;
  • sprzęt informatyki i oprogramowanie.

Równie ważne są wydatki na modernizację sprzętu wojskowego obecnie eksploatowanego w Siłach Zbrojnych RP. W 2022 roku finansowane mają być prace przy modernizacji śmigłowców W-3, ciągników pancernych BPz-2, modyfikacji bojowych wozów rozpoznawczych BWR-1 oraz małych okrętów rakietowych projektu 660M (typu Orkan). Kontynuowany będzie proces dalszego wyposażania Wojsk Obrony Terytorialnej w nowy sprzęt wojskowy czyli wyrzutnie przeciwpancernych pocisków kierowanych, lekkie moździerze kalibru 60 mm, karabinki MSBS, sprzęt rozpoznania skażeń.

Dużą pozycją wydatków MON w 2022 roku będzie niezbędny remont sprzętu wojskowego. Planuje się wydać 1,132 mld zł na remonty m. in.: czołgów Leopard 2 wraz ze sprzętem towarzyszącym, czołgów T-72 z modyfikacją, czołgów PT-91, wozów bojowych piechoty BWP-1, kołowych transporterów opancerzonych Rosomak, śmigłowców, okrętów i pomocniczych jednostek pływających, silników oraz agregatów do samolotów i śmigłowców, sprzętu uzbrojenia, rakietowego i artyleryjskiego, sprzętu łączności, radiolokacyjnego, rozpoznania i walki radioelektronicznej, samochodów, sprzętu logistycznego, inżynieryjnego oraz obrony przed bronią masowego rażenia.

Jak co roku w 2022 planuje się duże inwestycje budowlane w obszarze infrastruktury wojskowej. Łącznie wydatki narodowe i te realizowane w ramach uczestnictwa w Programie Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NSIP) wyniosą 2,931 mld zł. Głównie wydatki narodowe skoncentrowane będą m. in. na:

• 516,57 mln zł na infrastrukturę szkoleniową, koszarową i sztabową;
• 385 mln zł na infrastrukturę techniczną dla potrzeb sprzętu wojskowego jak magazyny, warsztaty, garaże, hale remontowa;
• 148,896 mln zł na inwestycje w Muzeum WP;
• 131,862 mln zł na inwestycje budowalne w uczelniach wojskowych;
• 121,84 mln zł na inwestycje na rzecz wojsk sojuszniczych realizowane przez Agencję Mienia Wojskowego;
• 112,28 mln zł na inwestycje budowalne w jednostkach wojskowej służby zdrowia;
• 100,2 mln zł na inwestycje w Wojskowym Instytucie Medycznym;
• 87,943 mln zł na systemy zabezpieczenia i kontroli dostępu do obiektów wojskowych;
• 51,595 mln zł na sieci teleinformatyczne, telekomunikacyjne i obiekty łączności;
• 44,5 mln zł na inwestycje mieszkaniowe realizowane przez Agencję Mienia Wojskowego;
• 17,807 mln zł na modernizację baz, składnic i stacji paliwowych;
• 8,4 mln zł na inwestycje w Wojskowym Instytucie techniki Pancernej i Samochodowej.
• 6,504 mln zł na infrastrukturę eksploatacji samolotów szkolnych i transportowych.

W ramach programu NISP na terenie Polski realizowanych jest szereg pakietów inwestycyjnych (CP). Są one finansowane z polskiego budżetu MON (w 2022 roku 754,181 mln zł) oraz ze środków przekazywanych w ramach tego projektu przez NATO (w 2022 roku 405,192 mln zł). Najważniejszymi pakietami realizowanymi w przyszłym roku będą:

• CP 2A0022 Zabezpieczenie urządzeń i obiektów dla sił wzmocnienia w nowo przyjętych państwach;
• CP 5A0035 Stanowisko Dowodzenia Obroną Powietrzną w ramach Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej NATO;
• CP 9B0401 Zapewnienie zdolności treningowych, eksperymentalnych oraz analitycznych;
• CP 9B3012 / 5A0006 Zapewnienie siłom morskim NATO naziemnych systemów łączności dowodzenia;
• CP 0A0149A04 Zapewnienie siedziby dla 3.Batalionu Łączności NATO;
• CP 9A1304 Przygotowanie infrastruktury do przyjęcia rozpoznawczych statków powietrznych (AGSR);
• CP 9A0996 Przygotowanie infrastruktury do przyjęcia, pobytu i dalszego przemieszczenia Sił Wzmocnienia (RSOM) oraz Przygotowanie infrastruktury dla 18. Dywizji Zmechanizowanej w Siedlcach;
• CP 9A0997 Przygotowanie infrastruktury dla sprzętu wojskowego oraz środków materiałowych do rozmieszczenia Sił Wzmocnienia;
• CP 9A0401 Przygotowanie infrastruktury szkoleniowej i poligonowej do integracji Sił Wzmocnienia (FIET);
• CP 9A1385 Infrastruktura dla samolotów taktycznych i transportowych;
• CP 9A1301 Infrastruktura dla samolotów do tankowania w powietrzu (AAR);
• CP 9B0401 oraz CP 9B0401-ADD1 Centrum Szkolenia Sił Połączonych (Joint Force Training Centre) w Bydgoszczy;
• CP 5A0109 Budowa możliwości operacyjnych Systemu Dowodzenia i Kontroli Obroną Powietrzną.

Bieżąca eksploatacja sprzętu wojskowego oraz odtwarzanie zapasów nienaruszalnych skutkuje dużymi zakupami środków materiałowych. W 2022 roku potrzeba na to, aż 1,93 mld zł z czego planuje się wydać m. in.:

• 1,012 mld zł na zakup amunicji i materiałów wybuchowych;
• 460,083 mln zł na zakup przedmiotów umundurowania i wyekwipowania;
• 297,7 mln zł na zakup materiałów pędnych i smarów;
• 110,2 mln zł na zakup produktów żywnościowych;
• 50,025 mln zł na zakup środków i materiałów medycznych.

Jak co roku zapewne i w 2022 wiele zainteresowania będzie budzić realizacja prac badawczo-rozwojowych. W części 29 – Obrona narodowa przeznaczone jest na nią 1139,6 mln zł z czego:

• 1,078 mld zł na wydatki majątkowe przeznaczone na finansowanie prac rozwojowych;
• 61,63 mln zł na realizację przedsięwzięć objętych Planem badan naukowych w resorcie obrony narodowej w 2022 roku.

Dodatkowo w części 28 – Szkolnictwo wyższe i nauka ujęto wydatki na realizację projektów badawczych i celowych w dziedzinie obronności w wysokości 250 mln zł, a w części 20 – Gospodarka wydatki w wysokości 55 mln zł (przeznaczone na sfinansowanie polskiej składki członkowskiej w Europejskiej Agencji Kosmicznej). Łącznie daje to 1,445 mld zł co stanowi realizację zapisów Ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP, wymagających zaplanowanie nie mniej niż 2,5 proc. wydatków obronnych na zadania w zakresie badan naukowych i prac rozwojowych.

Jak co rok pozostanie tylko do oceny sposób rozdysponowania i wydatkowania tych środków, a przede wszystkim efektów jakie przyniosą. W ostatnich latach wiele programów badawczo-rozwojowych nie przyniosło spodziewanych efektów w postaci opracowania nowych wzorów sprzętu wojskowego i skierowania ich do produkcji seryjnej. Duża część planowanych corocznie środków na badania i rozwój ostatecznie nie jest wydawana na ten cel.

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami budżet MON w 2022 roku obejmie wiele dotacji. Największe z nich to:

• 500 mln zł wpłaty na państwowy fundusz celowy Rządowy fundusz rozwoju dróg;
• 414,15 mln zł dotacji podmiotowych dla uczelni wojskowych jako jednostek wojskowych;
• 40 mln zł dotacji celowych na realizację inwestycji własnych powiatu związanych z budowa, remontami, utrzymywaniem i rozwojem infrastruktury strzeleckiej;
• 37,603 mln zł dotacji podmiotowych dla muzeów wojskowych;
• 8,73 mln zł dotacji podmiotowej dla Wojskowego Instytutu Wydawniczego;
• 5 mln zł dotacji celowych na realizację inwestycji własnych powiatu związanych z budowa i remontami pomników upamiętniających tradycję, chwałę i sławę oręża polskiego.

Poza częścią 29 budżetu państwa w dziale 752 Obrona narodowa przewidziano kwotę 512,78 mln zł, z tego:

• 250 mln zł na wspomniane wcześniej projekty badawcze i celowe w dziedzinie obronności, ujęte w części 28 Szkolnictwo wyższe i nauka;
• 86,67 mln zł na wydatki związane z realizacją Programu Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych RP w latach 2021-2035, ujęte w poszczególnych częściach budżetu państwa i w budżetach poszczególnych województw;
• 70 mln zł na działalność jednostek organizacyjnych prokuratury powszechnej właściwych w sprawach wojskowych, ujęte w części 88 Powszechne jednostki organizacyjne prokuratury;
• 55 mln zł na wspomnianą wcześniej opłatę składki członkowskiej w Europejskiej Agencji Kosmicznej, ujęte w części 20 Gospodarka;
• 51,1 mln zł na wydatki zabezpieczające realizację przedsięwzięć wynikających z Programu Mobilizacji Gospodarki na lata 2021-2035, ujęte w częściach 20 Gospodarka i 21 Gospodarka morska.

W związku z obecną nowelizacją budżetu MON jeszcze na 2021 rok i zawartą w niej dopłatą 6,3 mld zł na Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych RP warto przyjrzeć się planowi finansowemu tego funduszu celowego na kolejny rok. Plan ten jest załącznikiem do Ustawy budżetowej. Założono w nim, iż po jego zasileniu wspomnianą kwotą 6,3 mld zł, stan funduszu na początku 2022 roku będzie wynosił nieco ponad 10 mld zł. W ciągu roku jego planowane przychody mają wynosić 161,717 mln zł. Głównie będą to wpływy za wsparcie udzielone wojskom obcym oraz z tytułu udostępniania im poligonów oraz odszkodowania i kary umowne.

Obecnie planuje się w 2022 roku wydać z funduszu „tylko” 191,717 mln zł. Środki te zostaną przeznaczone na zakup:

• 94,393 mln zł na przeciwlotniczy zestaw rakietowy średniego zasięgu Wisła;
• 45,839 mln zł na sprzęt optyczny i noktowizyjny, inżynieryjny i zestawy oświetleniowe dla wojsk lądowych;
• 33 mln zł na cystern do przewozu wody i modernizacje samochodów Star 266;
• 18,485 mln zł na pistoletów 9 mm dla wojsk obrony terytorialnej.

Na koniec 2022 roku w funduszu ma pozostawać 9,97 mld zł. Jak wynika z analizy tych liczb, według obecnego projektu budżetu, wspomniana tegoroczna dopłata 6,3 mld zł ma „przeczekać” przyszły rok na koncie Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych RP. Aby pieniądze te przeznaczyć na prawdopodobny zakup amerykańskich czołgów Abrams i wozów im towarzyszącym będzie potrzebna nowelizacja planu finansowego funduszu. Co prawda w programie wieloletnim „Wyposażenie Sił Zbrojnych RP w czołgi” ustanowionym uchwałą Rady Ministrów nr 89/2021 z dnia 09.07.2021 roku na rok 2022 przewiduje się wydać na jego realizację 4,8 mld zł (z łącznej kwoty 23,3 mld zł). W związku z tym, iż Polska jeszcze nie zawarła umowy z USA na zakup tych czołgów, nie możliwe było zaplanowanie konkretnych wysokości wydatków na ten cel w 2022 roku.

Cieszy, iż Polska na obronę narodową jest w stanie wydać coraz większe kwoty. W 2019 roku było to 43,4 mld zł, w 2020 było to 51,5 mld zł, w 2021 będzie to około 58,1 mld zł, a na 2022 rok planuje się 57,1 mld zł. Jest to już jeden z większych w Europie budżetów obronnych. Pozostaje tylko pytanie czy te duże sumy przekładają się na wzrost potencjału bojowego Sił Zbrojnych RP i czy zwiększają krajowe zdolności odstraszania ewentualnych agresorów.

defence24.pl