26 czerwca 2025 roku minister obrony narodowej podpisał wytyczne do planowania budżetowego w resorcie obrony narodowej na 2026 rok. Dzień później dyrektor Departamentu Budżetowego MON podpisał natomiast notę budżetową w sprawie opracowania projektu budżetu MON na 2026 rok.
Planowanie roku 2026 oparte jest o „Wieloletnie założenia makroekonomiczne na lata 2025-2029”, przyjęte przez Radę Ministrów 29 kwietnia 2025 roku oraz o ”Program rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata 2021-2034”, podpisany przez ministra obrony narodowej 10 października 2019 (!) roku. Ten ostatni był już wielokrotnie zmieniany, ale nadal nie ujrzał światła dziennego nowy na lata 2025-2039, nazywany „Programem 2039”. Wciąż pozostaje on w opracowaniu przez MON.
W wytycznych ministra wydatki obronne na 2026 rok zostały ustalone w wysokości 126,693 mld zł, z tego:
– 120,539 mld zł wydatki w części 29 Obrona narodowa;
– 6,154 mld zł wydatki w dziale 752 Obrona narodowa w innych częściach budżetu państwa.
Po raz pierwszy wydatki obronne w innych częściach budżetu poza MON są tak wysokie. Wcześniej wynosiły po kilkaset mln zł. W 2026 roku ich wzrost wynika z przyjętych limitów:
- 5,462 mld zł na realizację zadań wynikających z ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej;
- 250 mln zł na realizację badań naukowych i prac rozwojowych;
- 184 mln zł na realizację Programu Pozamilitarnych Przygotowań Obronnych w innych częściach budżetu państwa;
- 147 mln zł na działalności jednostek organizacyjnych prokuratury powszechnej właściwych w sprawach wojskowych;
- 55 mln zł na zabezpieczenie realizacji zadań związanych z przeprowadzeniem kwalifikacji wojskowej;
- 55 mln zł na składkę do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA).
Minister w swoich wytycznych do planowania zawarł wiele limitów. Najważniejsze z nich dotyczą wydatków dla poszczególnych organów planujących
Z punktu widzenia modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP, najważniejszy jest limit przyznany szefowi Zarządu Planowania Rzeczowego P8 Sztabu Generalnego WP na realizację Centralnych Planów Rzeczowych. Na 2026 roku został on określony na kwotę 49,165 mld zł.
Natomiast prognozy limitów na realizację Centralnych Planów Rzeczowych w kolejnych latach wynoszą:
- 51,425 mld zł na rok 2027;
- 53,946 mld zł na rok 2028;
- 56,154 mld zł na rok 2029.
W tym miejscu należy przypomnieć, iż Centralne Plany Rzeczowe obejmują Plan Modernizacji Technicznej, Plan Zakupu Środków Materiałowych i Plan Inwestycji Budowlanych. Wszystkie one są finansowane z budżetu MON, a Plan Modernizacji Technicznej dodatkowo z pozabudżetowego Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Dlatego z samego limitu przyznanego na 2026 rok w wysokości 49,165 mld zł nie można wyciągać pochopnych wniosków. Ważne jest ile realnie do tej kwoty dorzuci Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych.
Dla porównania można podać, iż w 2024 roku z budżetu MON na realizację Centralnych Planów Rzeczowych wydano ostatecznie 42,191 mld zł.
Drugą grupą bardzo ważnych limitów zawartych w wytycznych ministra na 2026 rok jest podział limitów stanów średniorocznych żołnierzy i funkcjonariuszy. Limity te nie są adekwatne do stanów ewidencyjnych. Mają one na celu zaplanowanie środków finansowych na uposażenia oraz utrzymanie zakładanych stanów osobowych.
Na 2026 rok minister obrony narodowej polecił zaplanować środki finansowe na średnioroczne utrzymanie:
- 158.000 żołnierzy zawodowych (na 2025 rok limit wynosił 150.000);
- 3.821 funkcjonariuszy (na 2025 rok limit wynosił 3.321);
- 9.800 żołnierzy zawodowych w okresie kształcenia (na 2025 rok limit wynosił 8.028);
- 4.800 żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej na potrzeby kształcenia (na 2025 rok limit wynosił 4.700);
- 40.000 żołnierzy terytorialnej służby wojskowej (na 2025 rok limit wynosił 44.000);
- 20.000 żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej (na 2025 rok limit wynosił 35.000);
- 5.150 żołnierzy aktywnej rezerwy (na 2025 rok limit wynosił 30.000);
- 5.000 żołnierzy pasywnej rezerwy w ramach odbywania ćwiczeń wojskowych (na 2025 rok limit wynosił 4.200);
- 251 żołnierzy Legii Akademickiej (na 2025 rok limit wynosił 800).
Polski budżet obronny na 2026 rok będzie większy niż na 2025 rok i tendencja ta utrzymuje się już od wielu lat. Jednak budżet w samej części 29 – Obrona narodowa czyli budżet MON może być mniejszy ponieważ:
- 115,491 mld zł wyniosła realizacja w 2024 roku;
- 123,526 mld zł wynosi w ustawie budżetowej na 2025 rok;
- 120,539 mld zł wynosi limit do planowania na 2026 rok.
Obecnie realne wydatki obronne Polski składają się z wydatków budżetowych i wydatków Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. W tym drugim przypadku na razie bardzo trudno oszacować ile one ostatecznie wyniosą w 2026 roku, a co za tym ile całkowicie wydamy na obronność w 2026 roku.
Obecnie MON przygotowuje propozycję swojego budżetu, który stanie się częścią budżetu państwa na 2026 roku. Jego wstępny projekt poznamy do końca sierpnia, gdy zostanie złożony do konsultacji w Radzie Dialogu Społecznego. Natomiast ostateczny projekt poznamy do końca września, gdy zostanie złożony do Sejmu.
Dodaj komentarz