W jaki sposób kontrola wyborów odbywa się w Polsce? Co możesz zrobić, żeby sprawdzić czy wybory nie zostały sfałszowane?
Szum wokół wyborów samorządowych nie przemija. Wybory zostały sfałszowane czy nie? Przecież wybory są kontrolowane i teoretycznie nie powinna istnieć żadna szansa na ich sfałszowanie. Jak wybory są kontrolowane i kto jest odpowiedzialny za ich kontrolę?
PKW – czyli Państwowa Komisja Wyborcza – jej zadaniem jest między innymi: sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem prawa wyborczego, sprawowanie nadzoru nad prowadzeniem i aktualizowaniem rejestru wyborców, rozpatrywanie skarg (jeśli są jakiekolwiek wątpliwości). PKW ma bardzo odpowiedzialną funkcję i to na jej głowie stoi odpowiedzialność za rzetelność w przeprowadzeniu wyborów.
Tylko krzyżyk = ważny głos
Jedną z form kontroli jest dokładne zaznaczenie, jak ma wyglądać poprawnie wypełniona karta do głosowania.
– Wyborca głosuje, stawiając znak „×” (dwie przecinające się linie w obrębie kratki) w kratce z lewej strony obok nazwiska jednego z kandydatów – mówi zapis w Kodeksie Wyborczym. To ma być jeden ze sposobów uniemożliwiających fałszowanie wyborów.
Karty do głosowania nie do podrobienia?
– Gminna komisja wyborcza po zarejestrowaniu kandydatów zarządza wydrukowanie kart do głosowania i zapewnia ich przekazanie obwodowym komisjom wyborczym w trybie określonym przez komisarza wyborczego – czytamy w Kodeksie Wyborczym. Taki zabieg ma na celu uniemożliwienie podrobienia kart.
Kontrola NIK
Najwyższa Izba Kontroli wkracza w trudnych sytuacjach. Tak też się stało w tym roku, kiedy NIK wkroczyła do akcji i ogłosiła, że skontroluje prawidłowość przygotowania do rozstrzygnięcia przetargów w obszarze informatyki (chodzi o przetarg na system informatyczny do wyborów).
Można protestować
Wybory można również kontrolować poprzez protesty. Jeżeli istnieją uzasadnione wątpliwości co do prawdziwości wyborów, zawsze można wyrazić swój przeciw. Taki ruch wykonali m.in. protestujący pod Urzędem Wojewódzkim w Poznaniu. Domagali się powtórzenia wyborów.
Powtarzanie wyborów. Poszedłbyś drugi raz na wybory?
Istnieje również szansa na powtórzenie wyborów. Musi jednak istnieć powód, żeby wybory odbyły sie po raz drugi. W wyborach samorządowych to nie politycy decydują o unieważnieniu wyborów, a właściwy dla danego okręgu sąd okręgowy. To sąd uznaje, czy w jakimś konkretnym miejscu naruszenia miały wpływ na wynik wyborów i unieważnić tam wybory – tak mówi prof. Piotr Winczorek dla Wyborczej. Co trzeba koniecznie wykazać? Odpowiedź jest prosta: Trzebawykazać, że włamanie było i że komuś konkretnemu dodano lub odjęto głosy. Prof. Winniczek dodaje, że wybory w całym kraju można by powtórzyć, tylko jeśli wszystkie sądy okręgowe orzekłyby nieważność wyborów na swoim terenie.
