W czwartek (16 marca) w stolicy Łotwy – Rydze odbył się marsz pamięci łotewskiego legionu Waffen SS. Bierze w nim udział szereg miejscowych organizacji społecznych. Łotewski legion Waffen SS brał udział m.in. w zbrodni na jeńcach wojennych w miejscowości Podgaje.
Marsz organizuje stowarzyszenie Daugavas Vanagi („Sokoły Dźwiny”). Łotewskie agencje bezpieczeństwa i struktury siłowe są w stanie alarmowym, bowiem marsz ściąga do Rygi członków organizacji neonazistowskich z całego świata. Z drugiej strony są organizacje tzw. antyfaszystowskie. Przeważnie dochodzi do starć. W tym roku w marszu bierze udział kilkaset osób.
Marsze weteranów Waffen SS są organizowane w Rydze od 1990 roku właśnie 16 marca (Dzień legionisty Waffen SS na Łotwie) – w rocznicę bitwy z armią radziecką w 1944 roku, w której Łotewski Legion Waffen SS uczestniczył u boku Niemców. Rosja, a także organizacje żydowskie, potępiają je jako gloryfikowanie nazizmu. Także wśród Łotyszy marsze wywołują coraz większe kontrowersje, choć część społeczeństwa postrzega weteranów Waffen SS jako bojowników o wolność.
Po stronie Niemiec walczyło w sumie około 150 tysięcy żołnierzy łotewskich. Liczba ta obejmuje zarówno walczących w szeregach Legionu Łotewskiego, jak i w dywizjach niemieckich oraz członków batalionów policyjnych. Po zakończeniu II Wojny Światowej Trybunał w Norymberdze uznał wszystkie oddziały Waffen SS, w tym łotewski, za organizacje przestępcze. Łotewski legion Waffen SS brał udział w zbrodni na jeńcach wojennych w miejscowości Podgaje.
Zgodnie z paktem Ribbentrop-Mołotow z sierpnia 1939 roku Łotwa, Litwa i Estonia znalazły się w strefie wpływów ZSRR i faktycznie zostały zaanektowane przez Moskwę. Rozpoczął się terror, NKWD zdziesiątkowało elity polityczne i kulturalne tych krajów. W połowie czerwca 1941 roku rozpoczęły się masowe deportacje na Syberię, przerwane atakiem Niemiec na ZSRR.
Niektórzy Łotysze przyjęli nazistów jak wyzwolicieli, lecz ci wprowadzili swój własny terror; dokonali eksterminacji ok. 70 tysięcy Żydów, czyli 90 proc. przedwojennej ludności żydowskiej Łotwy, nierzadko z pomocą miejscowych kolaborantów.
POLSKIERADIO.PL
